پایان رویای ۱۶۰ فروند بوئینگ کاغذی / کمبود لوازم یدکی ۴۱ درصد از ناوگان هوایی کشور را از کار انداخته است

مجلس نمایندگان آمریکا چند روز قبل مصوبه‌ای را به تصویب رساند که مطابق با آن فروش هواپیماهای مسافربری به ایران ممنوع اعلام شده است.

لذا آن‌چه که مشخص است آن است که عدم اجرای این بند از برجام مربوط به تصویب مصوبه امروز نبوده است و آمریکا ۲۰ ماه است که با عدم اجرای بند ۲۲ و ۵/۱ برجام، به شکل آشکاری توافق هسته‌ای را نقض کرده است.

خسارت‌های نقض آشکار برجام برای ایران طی ۲۰ ماه گذشته و با تصویب قانون جدید، به حدی بوده است که باید اقدام آمریکا را نقض بند ۲۹ برجام نیز دانست. در همین راستا عدم صدور مجوز فروش قطعات هواپیما به ایران از طرف آمریکا منجر شده است که دستکم ۱۲۴ فروند از ۲۹۸ فروند هواپیمای موجود در شبکه حمل و نقل هوایی کشور به علت نداشتن قطعات و لوازم یدکی مورد نیاز ، زمینگیر و غیرفعال شود. ارزش تخمینی این تعداد هواپیما که ۴۱ درصد از ناوگان مسافربری ایران را تشکیل می‌دهد در حدود ۳ میلیارد و ۷۲۰ میلیون دلار- ۱۱ هزارو ۹۰۴ میلیارد تومان  می‌باشد. لذا مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا از یک سو و بدعهدی آمریکا طی ۲۰ ماه گذشته از سویی دیگر از آن‌جایی که تاثیرمنفی و مستقیم بر عادی سازی تجاری و روابط اقتصادی با ایران می‌گذارد به شکل آشکاری نقض ماده ۲۹ برجام است.

مصوبه اخیر، سرنوشت فروش ۱۶۰ بوئینگ به ایران را در ابهام فرو برد. اولین توافق و قرارداد با بوئینگ در پسابرجام را ایران‌ایر امضا کرد، پس از برنامه جامع اقدام مشترک، مقرر شد هما طی توافق و قرارداد با نمایندگان بوئینگ، ۸۰ فروند هواپیما از این کمپانی خریداری کند.
پس از ایران‌ایر، دومین ایرلاین ایرانی که برای خرید هواپیمای بوئینگ سراغ این کمپانی آمریکایی رفت، شرکت هواپیمایی آسمان به عنوان زیرمجموعه سازمان تامین اجتماعی و در قالب هلدینگ آتیه صبا بود و پس از آن هم کیش‌ایر،‌ تفاهم خرید ۱۰ فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ را امضا کرد.

به هر حال این مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا که نشان از بدعهدی کامل آمریکایی‌ها و پشت پا زدن آنها به برجام و توافقات دارد، احتمالا موجب خواهد شد قرارداد و تفاهم‌نامه‌های خرید حدود ۱۶۰ فروند انواع بوئینگ آمریکایی کان لم یکن شود.

این در حالی است که ایران طی این مدت  ۳۰۰ میلیون دلار پیش پرداخت بابت هواپیماها پرداخت کرده است و معلوم نیست تکلیف این قرارداد و پولها چه میشود؟!

ضعف و انفعال تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان طی ۲۰ ماه گذشته منجر به زیاده‌خواهی آمریکا شده است. به عبارتی دیگر عدم اعتراض و بی‌تفاوت بودن مذاکره‌کنندگان هسته‌ای کشورمان نسبت به نقض آشکار برجام توسط آمریکا این پیام آشکار را به طرف مقابل رسانده است که تیم ایرانی در برابر وضع تحریم‌های جدید صرفا به بیانیه‌خوانی می‌پردازد و واکنش متقابلی به نقض برجام نمی‌دهد. همین مسئله نیز منجر به آن شده که آمریکا پس از عدم اجرای ۲۰ ماهه تعهدات خود، یک گام دیگر به جلو بیاید و نقض برجام را به شکل قانونی مکتوب دربیاورد!