ناکامی سرمایه‌گذاری ۲۰۰میلیون یورویی شرکت ترکیه‌ای در کیش/ جواب تلفن را هم نمی‌دادند/ نبود شیوه‌نامه‌ برای اعتبارسنجی سرمایه‌گذار/ باید از تفکر سنتی فاصله گرفت

کیشوندنیوز؛ با علی امین مدیرعامل شرکت مهندسی شایان تکین و شریک تجاری شرکت ترکیه‌ای که برای سرمایه‌گذاری در کیش اقدام کرده بود، در رابطه با وضعیت سرمایه‌گذاری در کیش به گفتگو پرداختیم.

آنها حدود یک سال است برای سرمایه‌گذاری در کیش تلاش می‌کنند اما هنوز در گیر و دار یک پروسه اداری قرار دارند و به‌نظر می‌رسد نتیجه‌ای حاصل نشود و مدعی هستند که رفتارها و ابزار سازمان منطقه آزاد کیش برای جذب سرمایه‌گذار خارجی مناسب نیست.

در این گفتگو ابتدا در رابطه با رزومه شرکت شایان تکین از آقای امین سوال پرسیدیم، سپس نحوه و روند سرمایه‌گذاری این شرکت در کیش را جویا شدیم و در پایان ضعف‌های موجود برای سرمایه‌گذاری خارجی در کیش بیان شد، رفتارهای سلیقه‌ای و نبود شیوه‌نامه برای اعتبار سنجی سرمایه‌گذار از گلایه‌های مطرح شده توسط آقای امین است.

معرفی شرکت مهندسی شایان تکین

شرکت مهندسی شایان تکین از سال ۸۳ تاسیس شده و در ۴ زمینه تولیدی، پیمانکاری، صادرات و واردات و سرمایه‌گذاری مشغول به فعالیت است.

در حوزه تولیدی کارخانجات متعددی از جمله: کارخانه تولیدی پایه‌های بتنی برق، سه نیروگاه ۱۰ مگاواتی خورشیدی، یک نیروگاه ۵۰ مگاواتی بادی و ۱ نیروگاهchp  ۷مگاواتی را در اختیار دارد، پروژه‌های داخلی زیادی در این چند ساله انجام شده، با این تجربه بیش از ۲هزار کیلومتر خط انتقال برق، ده‌ها پست فشار قوی تا ولتاژهای ۴۰۰ کیلو وات در سراسر کشور به اجرا گذاشته است، مستقیم و غیر مستقیم در زمینه سوخت نیز فعالیت داریم.

پروژه‌های خارجی نیز انجام شده یا در دست اقدام است، و به‌ویژه در کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی ما را به خوبی می‌شناسند و مشغول فعالیت هستیم.

شرکت شایان تکین ۲ بار دوباره واحد نمونه صنعتی کشور شده و لوح تقدیرهای زیادی از رئیس جمهور، وزرا و استانداران محترم کسب کرده است.

پروژه ۳۰ هکتاری ساخت مجموعه فرهنگی، ورزشی گردشگری در کیش

علی امین: در سال ۹۸ قرار بود با مشارکت یک شرکت ترکیه‌ای، یک هتل را در قشم احداث کنیم، دوستانی در کیش داریم که به‌جهت تعصبی که به جزیره دارند و برای رونق اقتصادی کیش ما را مجاب کردند که هتل را در کیش احداث کنیم.

در تیرماه سال ۹۸ درخواستی به سازمان منطقه آزاد کیش ارائه دادیم مبنی بر اختصاص ۳۰ هکتار زمین که در آن یک مجموعه کامل شامل هتل، ویلاهای لوکس، کلینیک فوق تخصصی، مسجد، مراکز فرهنگی، برند سنتر، پاساژ تجاری، استادیوم با کمپ اقامتی، امکانات فرهنگی و ورزشی، مهدکودک و… احداث شود.

به سازمان هم گفته بودیم با توجه به تجربه‌ای که شرکت در زمینه زیربنایی و تاسیسات دارد توانایی احداث نیروگاه، انتقال برق، تامین تصفیه خانه آب شیرین و … را داریم و از این جهت بی نیاز هستیم.

پس از کلی رفت و آمد و تشکیل جلسات خیلی زیاد هیئت ترکیه‌ای به ایران آمد و دوستان هم از سازمان منطقه آزاد به ترکیه عزیمت کردند، در مهرماه ۹۸ یک تفاهم نامه امضا شد، در نهایت طرحی آماده شد، دوستان در آبان ماه به ترکیه آمدند و این طرح را دیدند، اما متأسفانه نپسندیدند و تفاهم‌نامه فسخ شد.

رد طرح به‌جای رفع مشکل/ جواب تلفن را هم نمی‌دادند

علی امین: بعد از آن سازمان منطقه آزاد کیش درخواست کرد که یک طرح جدید بیاوریم، این بار با شرکت “دوستداران آینده ساز کیش” وارد عمل شدیم و از طریق یکی از شرکت‌های اقماری این شرکت طرحی را تدوین کردیم و در اردیبهشت ۹۹ تقدیم کردیم.

این شرکت یک شرکت بومی و محلی در کیش است و از اول پروژه هم ما را حمایت و کارها را پیگیری می‌کرد.

طرح بسیار جامع و تقریباً فوق‌العاده بود که حتی عوامل خود سازمان منطقه آزاد کیش هم در چندین جلسه اعلام کردند که این طرح در کیش اصلاً مشابه نداشته است، طرح شامل تمام مواردی بود که در بالا گفته شد و ۳۰ هکتار هم زمین نیاز داشت.  

این طرح در هفته گذشته توسط کارشناس به‌طور شفاهی تایید شد، اما در اقدامی خیلی ناباورانه بعد از یک هفته متوجه شدیم در گزارشی که کارشناس داده تمکن مالی سرمایه‌گذار خارجی را زیر سوال برده است.

وقتی که امکانات و زیرساخت برای اعتبارسنجی یک سرمایه‌گذار خارجی در بهترین نقطه توریستی کشور مهیا نیست، به‌نظر می‌رسد که سازمان به‌جای رد کردن طرح باید موضوع را رفع می‌کرد و مشکل خودش و مشکل داخلی را حل می‌کرد.

به عوامل سازمان برای عدم تکریم سرمایه‌گذار خارجی گلایه دارم، آنها جواب تلفن را هم نمی‌دادند و جلسه هم برگزار نمی‌کردند.

سازمان متاسفانه نتوانست این موضوع را رفع کند، نامه‌ای هم به‌دست ما رسید که این نامه، خیلی نامه قشنگی نبود و از مدیران سازمان بعید بود که چنین نامه‌ای را بدون دلیل و مدرک برای یک سرمایه‌گذار بفرستند.

برداشت ما این است که در نامه ارسال شده بیشتر سازمان دنبال اثبات خودش بوده تا این که بخواهد طرح را بررسی کند و بهترین حالت ممکن برای پوشاندن یک نقطه ضعف این هست که صورت مسئله پاک شود تا این که مسئله حل شود.

فعلاً پروژه در اختیار کارشناس قرار گرفته، متاسفانه پیگیری‌های ما هم تا این لحظه به نتیجه‌ای نرسیده است.

شیوه تأمین منابع مالی پروژه

علی امین: با توجه به اینکه ما الان در تحریم قرار داریم به‌صورت مستقیم کسی نمی‌تواند ارز وارد کشور کند، جز از روش‌های غیر حرفه‌ای که علاقه‌ای به انجام آن نداریم، ما از طریق جابجایی کالا به کشور عمان و همکاری با یک شریک عمانی کالایی را به کشور می‌فرستادیم و این کالا نقدینگی پروژه را انجام می‌داد.

۱۶ سال برای اتمام پروژه و میزان سرمایه‌گذاری‌ نیز حدود ۲۰۰ میلیون یورو در نظر گرفته شده بود، با قراردادی که با یک شرکت برزیلی برای جابجایی کالا به عمان منعقد کردیم چیزی در حدود ۱۵۰ میلیون دلار بالغ بر ۶۲ درصد از سرمایه مورد نیاز این پروژه در یک سال به پروژه تزریق می‌شد و این پروژه ظرف زمان کوتاه به‌جهت وجود نقدینگی می‌توانست عملیاتی شود.

اشکال سازمان مبنی بر کافی نبودن رزومه شرکت

علی امین: نکته بعدی که به مجموعه ما ایراد گرفته بودند که واقعاً هم بعید بود از عوامل سازمان که چنین نامه‌ای را بزنند، بحث رزومه ساختمانی بود. ایرادی که کارشناس گرفته بود این بود که شما ۳۰ هزار متر مربع رزومه دارید و در مقابل ۳۰۰ هزار متر مربع زیربنای مفید و غیرمفید ( ۱۸۵ هزار متر مربع زیربنای مفید) این روزمه بسیار ناچیز است.

جواب قاطع دادیم و گفتیم ما سرمایه‌گذار هستیم و شما در کجای دنیا سرمایه‌گذاری را دیده‌اید که خودش مجری طرح هم باشد، اما همین که شما تصدیق می‌کنید که شرکت مهندسی تکین رزومه ساختمانی قابل قبولی دارد یعنی الفبای ساختمان سازی را بلد است، بهتر از آن افرادی است که یک سرمایه‌ای دارند و چیزی از خودشان بلد نیستند و از سازمان زمینی را می‌گیرند و بعد دنبال پیمانکار، سرمایه گذار و مشاوره و… می‌روند.

ما هم مشاور، هم مدیریت پیمان، هم سرمایه مشخص با رزومه ساختمانی داریم و نه گفتن به همچنین شرکتی و پاک کردن صورت مسئله غیر منطقی است.

با این رویکرد حتی یک یورو در کیش سرمایه‌گذاری خارجی نمی‌شود

علی امین: اطمینان داریم با روشی که سازمان با سرمایه‌گذار خارجی در پیش گرفته کسی نتواند حتی یک یورو هم به صورت سرمایه‌گذاری خارجی وارد کیش کند.

شاید این استنباط خیلی دور از ذهن نباشد که در حوزه سرمایه‌گذاری سازمان دنبال کسانی بودند که شاید بتوانند از قدرت خودشان علیه آن‌ها استفاده کنند.

ما و مجموعه ما با سازمان منعطف عمل کرد و با انعطاف کامل همه مسائلی که خواستند را فراهم کردیم.

متاسفانه رویکرد سازمان رویکرد فردی است با این تفکر که “همه چیز نمی‌شود مگر اینکه خلافش ثابت شود” و تا مادامی که این تفکر سنتی و قدیمی در عوامل سازمان وجود داشته باشد پیش‌بینی می‌کنم که هیچ پروژه‌ای در سازمان (پروژه‌ای که ارزش افزوده به سازمان و منطقه کیش بدهد) انجام نمی‌شود.

اگر احداث این پروژه با برنامه زمان‌بندی قبلی پیش می‌رفت، برای جام جهانی ۲۰۲۲ قطر می‌توانست پروژه توریست پذیری برای کیش باشد و با یک پرواز زمانی کوتاه توریست‌های روس و حوزه خلیج فارس را در این مجتمع اقامتی و تفریحی به کیش بیاورد و برای دیدن بازی‌ها به قطر برگردند، مسائلی که در دولت هم مطرح و برای آن برنامه ریزی شد.

به هر حال زحمات یک ساله کار به اینجا رسید و متاسفانه نتیجه خیلی خوبی هم نداشت.

نبود شیوه‌نامه برای اعتبارسنجی سرمایه‌گذار

علی امین: ورود ارز به کشور در شرایط تحریم یکی از اولویت‌های نظام است و اگر سازمان منطقه آزاد کیش نتواند زمینه‌سازی ورود یک یورو ارز را به منطقه آزاد کیش فراهم کند این یک ضعف است و باید نقد شود.

سازمان باید شیوه‌نامه‌هایی را ایجاد کند که ارز به راحتی در منطقه توریستی گردشگری خاص کیش وارد گردد و سرمایه‌گذاران خارجی بتوانند وارد شوند.

طبیعی است وقتی سرمایه‌گذار خارجی وارد می‌شود سازمان هم متقابلاً باید فرد و یا افراد توانمندی را در مقابل قرار دهد که توانایی پاسخگویی به سوالات سرمایه‌گذار خارجی را داشته باشند و بتواند اعتبارسنجی مناسبی از سرمایه‌گذار خارجی صورت گیرد.

برای این کار باید سیاست‌های ارزیابی و شیوه نامه‌های خاص برای اعتبارسنجی سرمایه گذار خارجی وجودداشته باشد که متاسفانه وجود ندارد.

وقتی سازمان در مقابل یک شرکت قوی و بنگاه اقتصادی قدرتمند و توانمند قرار می‌گیرد به دلیل اینکه نمی‌تواند خوب اعتبار و امکان سنجی کند به‌ناچار صورت مسئله را پاک می‌کند و برای پاسخگویی به سازمان‌های نظارتی و ارگان‌ها “تحریم” تحریم را بهانه می‌کند.

صراحتاً اعلام می‌کنیم که اگر تحریم شرایط کار را سخت می‌کند این سختی کار به متقاضی یا صاحب پروژه تحمیل می‌شود نه سازمان منطقه آزاد کیش، بهانه‌های بسیاری برای اینکه پروژه‌ای احداث نشود وجود دارد که تحریم هم یکی از آنها است، چطور دولت و نظام پنج کشتی بنزین را به راحتی در سخت‌ترین شرایط تحریم ظالمانه آمریکا به ونزوئلا رساند؟ پس اگر بخواهیم کاری را انجام دهیم می‌توانیم.

لزوم انعقاد قرارداد بر اساس قوانین ملی و بین‌المللی/ اگر شما چیزی را نمی‌بینید دلیل بر نبودن نیست

علی امین: تعداد پروژه‌هایی که در منطقه زیبا کیش به‌دلیل اعتبارسنجی‌های نادرست و غلط تیم کارشناسی سازمان معطل مانده، کم نیستند و این پروژه‌ها دولت و دولتمردان ما و عزیزان ما در حوزه‌های معاونتی سازمان کیش را درگیر خود کرده است.

اینها نشان دهنده کارشناسی‌های نادرست و سیاست‌های ارزیابی غلط سازمان منطقه آزاد کیش است، اگر با سرمایه‌گذار خارجی براساس قوانین مطبوع دولت، ملت و مملکت و در چهارچوب قوانین بین‌المللی قراردادی بسته شود، جای نگرانی وجود ندارد.

هیچ کسی در ایران عزیز وجود ندارد که بخواهد یک متر از زمین‌های مملکت خودش را چه به مزدوران خارجی و داخلی بدهد، همه عزیزانی که به نظام جمهوری اسلامی ایران قانون اساسی، مدنی و آیین دادرسی مدنی پایبند هستند همه بر این قضیه صحّه می‌گذارند که بایستی به‌درستی عمل کرد که ذره‌ای از بیت المال تلف نشود.

پس در انتها به مسئولین سازمان منطقه آزاد کیش توصیه می‌کنم، اگر شما چیزی را نمی‌بینید دلیل بر نبودن نیست.

انتهای پیام/ مرتضی رضائی