صداو سیمای کیش در گزارشی مکتوب به بررسی آخرین وضعیت کارخانه های تولیدی کیش پرداخته است که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
سرعت گیر‌های متعدد در جاده تولید دمار از روزگار تولید داخلی، اشتغال و توسعه اقتصادی در آورده است. ۲۹۶ کارخانه و کارگاه تولیدی در شش شهرک صنعتی کیش فعال است، چرخ تولید در کیش می چرخد اما چرخ دنده های آن نیاز به روغن کاری دارد، گاهی چوب های لای چرخ دنده های تولید مانع حرکت چرخ تولید می شود تا جایی که واحد های تولیدی به دلایل مختلف ترجیح می دهند از ادامه فعالیت منصرف شوند.
**گلایه تولیدکنندگان کیش از قوانین دست و پا گیر
قوانین و مصوبه های دست و پا گیر تولید کننده را گلایه مند کرده است، پای صحبت برخی از تولید کنندگان کالا و خدمات کیش که نشستیم، این تولیدکنندگان که البته برخی از آنان بیش از ۱۵ سال است در کیش فعالیت می کنند تمایلی نداشتند از نامشان یا نام شرکتشان حرفی به میان بیاید، می گفتند در صورت بیان گلایه ها، مسئولان برخی از ارگان های مربوطه از موضع گیری ها نه تنها مکدر می شوند بلکه چوب ضخیم تری برای قراردادن لای چرخ دنده های تولید انتخاب می کنند.
تولید فرآیندی است که حلقه های موثری در زنجیره خود دارد و تنها یکی از این حلقه ها تولید کننده است، به طور مثال از شرکت های بیمه گر تا گمرک و اداره مالیات و البته بانک ها همگی در حمایت از تولید داخلی و صادرات نقش موثری دارند.
**۵۰ درصد صادرات کیش خروجی یک شرکت
شرکت کیش مدیفارم تولید کننده دارو و البته صادر کننده محصولات تولیدی به شهرهای داخلی ایران و افغانستان یکی از پیشگامان صنعت دارو در جنوب کشور است که به گفته مدیر عامل این شرکت توانسته در سال ۹۶ ، ۵۰ درصد صادرات کیش را به خود اختصاص دهد.
میزان صادرات سال ۹۶ این شرکت به بیش از ۷۷ میلیون دلار رسید که محمود دشتی معاون توسعه تجارت سازمان منطقه آزاد کیش با تایید این رقم اطلاعات کامل تری هم بیان کرد که مثلا یک کالای صادراتی همه تولید کارخانه های کیش است که ۶۳ میلیون و ۷۷۹ هزار و ۶۳۰ دلار آن به شهرهای ایران و مناطق آزاد تجاری صنعتی کشور و ۱۳ میلیون و ۲۴۲ هزار و ۳۷۵ دلار آن به خارج از کشور صادر شد.
مقاصد صادرات کیش به خارج از کشور امارات متحده عربی، سنگاپور، انگلستان، دانمارک، هند و عراق بود.
برای دریافت این آمار چند خان را پشت سر گذاشتیم تا صادق جلالی مدیر توسعه تجارت سازمان منطقه آزاد کیش اجازه صحبت پیدا کرد اما چون در قشم بود معاون وی محمود دشتی اطلاعات را به ما داد.
علاوه بر این شرکت دارویی که در چرخه صادرات کیش موثر است، یکی دیگر از تولید کنندگان، شرکت “همانند ساز بافت کیش” است که ایمپلنت های استخوانی تولید می کند و شرکت دیگر “مهان مد میمه” که تجهیزات دیالیز با قابلیت رقابت در بازار جهانی تولید می کند.
در واقع نبض تولید و صادارات کیش در دست همین دو سه شرکت تولید دارو و محصولات و تجهیزات پزشکی است.
سعید بیان الحق مدیر تولید شرکت همانند ساز بافت کیش (بیوایمپلنت) از نقش تولیدات شرکت در کاهش هزینه های درمانی کشور، تولیدات این شرکت پارسال ۱۲ میلیون دلار برای کشور صرفه جویی ارزی داشت، البته صادرات شرکت همانند ساز بافت به خارج از کشور به علت تامین نیاز داخلی در حال حاضر متوقف شده است.
حالا برای توسعه کسب و کارهای تولیدی که رونق صادرات و کاهش هزینه های دولت و بخش درمان را به دنبال دارد نقدینگی لازم است. گاهی این نقدینگی به صورت سرمایه اولیه تامین شده است، کاری که شرکت مهان مد میمه انجام داده و گاهی باید با دریافت تسهیلات، نقدینگی را افزایش داد، کاری که شرکت کیش مدیفارم کرده است و از سال ۸۴ توانسته از تسهیلات بانک صنعت و معدن استفاده کند.
**تسهیلات محدود با سود بالا
حالا می توان موضوع را بیشتر بررسی کرد که آیا تسهیلات به موقع و به اندازه به تولید کنندگان اختصاص می یابد؟
گسترش خدمات بانکی یکی از راه های توسعه تولید و صادرات است که شاید بانکها به ویژه بانک های مرتبط کمی از این مقوله غافل شدند.
دکتر مجید محمد حسینی، داروساز و مدیرعامل شرکت دارویی کیش مدیفارم از این موضوع گلایه مند بود که نرخ تسهیلات و یا سقف آن خیلی چنگی به دل نمی زند و آخرین تسهیلاتی که از بانک دریافت کرده است با نرخ سود ۱۸ درصد و سقف وام ۵۰۰ میلیون تومان بوده است!
حال این میزان تسهیلات چقدر گره گشای تولید و صادرات است بحثی است تامل برانگیز!
میثم موید احمدی معاون بانک صنعت و معدن شعبه کیش حرفهای دیگری برای گفتن داشت، او از نرخ های پایین تسهیلات سخن گفت و سقفی هم برای ارائه تسهیلات به واحد های تولیدی اعلام نکرد.
میثم موید احمدی از محاسبه نرخ تسهیلات بر اساس اعلام بانک مرکزی خبرداد و البته به این نکته هم اشاره کرد که تا قبل از سال ۹۴ بانک صنعت و معدن زیر نظر بانک مرکزی نبود و زیر نظر سازمان صنایع اداره می شد و نرخ تسهیلات واگذاری به تولید کنندگان ۱۱ درصد بود. اما حالا که زیر نظر بانک مرکزی اداره می شود نرخ تسهیلات ۱۸ درصد است. وی راه حل دیگری هم پیش پای تولید کنندگان گذاشت که اگر تولید کنندگان با صندوق توسعه ملی رایزنی کنند و طرح های خود را ارائه دهند به ویژه طرح هایی مانند تولید دارو که با سلامت جامعه در ارتباط است حتما از نرخ پایین تسهیلات برخوردار می شوند ، گاهی بین ۱ تا ۳ درصد.
وی گفت: صندوق توسعه ملی در استان هرمزگان مستقر است و نیازی نیست مسئولان کارخانه های تولیدی حتما به تهران سفر کنند.
موید اشاره ای هم به واگذاری تسهیلات به شرکت کیش مدیفارم کرد و گفت : این شرکت از سال ۸۴ مشتری بانک صنعت و معدن است و پیش از این تسهیلات با نرخ ۱۱ درصد هم دریافت کرده بود.
**شرایط سخت برای معافیت مالیاتی در مناطق آزاد
تسهیلات و افزایش نقدینگی می توانند جان تازه ای به کارخانه های تولیدی به ویژه کسب و کارهای نو پا ببخشد اما این پایان ماجرا نیست و باید به این نکته هم توجه کرد که یکی از مزایای مناطق آزاد برای تاسیس کارخانه معافیت مالیاتی است.
معافیتی که از جلو دل می برد و از دور زهره!!! چراکه این معافیت شامل حال همه فعالیت ها نمی شود و هنگام صادرات پرده از رخ برمی دارد.
شرکت هایی با توان صادارات بالا وقتی می خواهند محصول خود را به شهرهای دیگر صادر کنند آن وقت سر و کارشان با اداره مالیات است .
این معافیت مالیاتی مناطق آزاد که زبانزد فعالان اقتصادی است فقط شامل تولیداتی می شود که در کیش مصرف شود!
مصطفی عظیمی مدیر بازرگانی شرکت کیش مدیفارم از اقلام تولیدی شرکت صحبت کرد، بیش از ۱۰۰ نوع دارو در این کارخانه تولید می شود که مهمترین آنها، کپسول مسکن و ضد درد مگافن، قرص ضددیابت سیتانورم، پماد و کرم ضد التهاب موضعی مگا کورت، کپسول ضد افسردگی سیم بالتین، و قرص ضد افسردگی کواِتیاپین است.
عظیمی صادرات شرکت را به تمام شهرهای ایران به ویژه تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز عنوان کرد و گفت: پارسال یک محموله دارو به افغانستان صادر شد که ارزش آن حدود ۱۵۰ هزار دلار بود.
اما همانطور که گفتیم این صادرات به شهرهای دیگر مشمول پرداخت مالیات است!
مالیاتی که سالهاست برای تولید کنندگان مناطق آزاد لغو شده تا کار و بار آنان توسعه یابد و رشد اقتصادی در کشور ملموس تر باشد.
مجید محمد حسینی مدیر عامل شرکت تولیدی کیش مدیفارم قضیه را روشن تر بیان کرد : شرط معافیت مالیاتی، تولید، توزیع و مصرف در داخل کیش است و اگر صادرات به شهرهای دیگر صورت گرفت آنگاه مودیان مالیاتی باید مالیات پرداخت کنند.
سعید بیان الحق مدیر شرکت همانند ساز بافت کیش هم از پرداخت مالیات برای تولیداتی که خارج از کیش مصرف می شود سخن گفت.
حالا بهتر است محمد منتظری رئیس اداره مالیات کیش شفاف و واضح پرده از این ماجرا بردارد که البته در گفتگوی تلفنی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما این طور گفت: شرایط برای اعطای معافیت مالیاتی فعالان اقتصادی سه شرط دارد:
۱- دریافت مجوز اقتصادی از سازمان منطقه آزاد کیش،
۲-تطابق فعالیت با نوع فعالیت درج شده در مجوز و
۳- تولید و مصرف در داخل کیش !!
حال شرکتی که با تجهیزات گسترده و بیش از ۱۵۰ نیروی انسانی در منطقه آزاد کیش بیش از ۱۰۰ نوع دارو تولید می کند چقدر باید تولید کند که تنها به جمعیت حدود ۴۰ هزار نفری کیش خدمات ارائه دهد و علاوه بر صرفه اقتصادی از پرداخت مالیات هم معاف باشد!
کاملا روشن است که برای رشد و شکوفایی کیش این داروها علاوه بر صادرات به شهرهای دیگر باید به کشورهای منطقه هم صادر شود تا هم تولید کننده سود ببرند هم اشتغال زایی صورت گیرد و هم مردم کشور بهره ببرند.
شرکت کیش مدیفارم به دلیل مشکلات اقتصادی و کم شدن سود و درآمد حدود ۳۰ نفر از نیروی انسانی که برای جذب آنان سرمایه گذاری کرده بود و برای آموزش آنان هم وقت گذاشته بود، تعدیل کرد و دیگر با این واحد تولیدی همکاری نمی کنند.
البته نا گفته نماند تعدادی از شرکت های کوچک که با سرمایه محدود تری آغاز به کار کردند کم کم رو به افول رفتند و کم نیستند واحد های تولیدی که در چند سال اخیر، در کسب و کارشان تخته شد.
حالا که تاکید رهبر معظم انقلاب بر حمایت از تولید داخلی است و بیش از یک ماه و نیم از سال حمایت از کالای ایرانی می گذرد بهتر است مسئولان با دقت بیشتری تسهیلاتی فراهم کنند تا جان تازه ای به کالبد تولید دمیده شود.
اصلی ترین کارخانه تولیدی که بیش از ۵۰ درصد صادرات سالانه کیش از محصولات این کارخانه است با قدرت و قوت پیش می رود اما برای رونق بیشتر نیاز به حمایت دارد .
**کارخانه هایی که انباری می شوند
جمع بندی همه این تحلیل ها با صحبت های معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد کیش میسر است که او هم تمایلی به پاسخ گویی ندارد و این وظیفه را به حسن حدیدی مدیر تسهیل تولید و صنایع سازمان منطقه آزاد کیش واگذار کرد.
حدیدی کاهش عوارض گمرکی ، امکان انتقال بخشی از محصولات (بسته به نوع و میزان محصولات بین ۴۰ تا ۶۰ درصد ) به شهرهای دیگر بدون ثبت سفارش و محاسبه تعرفه انرژی (آب و برق) به نرخ صنعتی و البته واگذاری زمین به واحد های تولیدی به صورت اقساط بلند مدت را امکاناتی عنوان کرد که به تولید کنندگان اختصاص می یابد اما معافیت مالیاتی هم چنان در پیچ و خم شاید و اما و اگر است.
پس از گفتگوی ۳ ساعته با مدیر عامل کارخانه داروسازی کیش مدیفارم به این نتیجه رسیدیم که تنها توان مالی تولید کننده و برنامه ریزی آن شرط افزایش تولید و رقابت با بازارهای داخلی و خارجی نیست بلکه تسهیل قوانین و رفع موانع، کارستان می کند .
البته تولید کنندگانی هم هستند که توان تولید و رقابت را از دست دادند و اکنون واحدهای تولیدی آنان تبدیل به انبار شده است!!
به گفته حسن حدیدی مدیر تسهیل تولید و صنایع سازمان منطقه آزاد کیش در حال حاضر ۱۳۲ انبار در کیش وجود دارد، حالا چند تای آنها قبلا کارگاه تولیدی بوده و امروز انبار نکته قابل توجهی است !!!!
نکته مهم دیگری که نباید از آن غافل شد نوسان نرخ ارز به ویژه در دو سه ماه اخیر است که خرید مواد اولیه را با چالش روبرو کرده است، مواد اولیه که باید با پرداخت دلار خریده شود دلاری که دست کم در این چند ماه اخیر یک و نیم برابر افزایش یافت.
دولت اعلام کرد دلار با نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان در اختیار تولید کنندکان قرار می گیرد، اما عملاً تولید کنندگان کیش همچنان با دلار به نرخ آزاد تبادلات تجاری خود را انجام می دهند.
شرکت تولیدی دارو در کیش (کیش مدیفارم) باید مواد اولیه را با نرخ دلار ۷ هزار تومان به بالا بخرد اما حتی یک ریال هم نمی تواند نرخ دارو را افزایش دهد چون دارو کالای استراتژیک است و سازمان غذا و دارو این اجازه را به او نمی دهد.
حالا حمایت از تولید داخلی چقدر می تواند رونق اقتصادی و اشتغالزایی به دنبال داشته باشد؟ وقتی این چرخه معیوب دمار از روزگار تولید کننده درآورده است!
تولید کننده ایی که با سرمایه محدود به امید سود خود و سود مصرف کننده و رشد اقتصادی در عرصه پر پیچ و خم اقتصاد وارد شده است، البته در این میان تولید کنندگانی هستند که فقط منافع شخصی را در نظر می گیرند ، که این هم ضربه مهلک دیگری بر پیکره اقتصاد کشور است.
**فرار معاونت اقتصادی سازمان از توضیح
البته این گزارش نیاز به گفتگو با معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد کیش داشت اما تلاش های چند هفته ایی گروه خبری صدا و سیمای مرکز کیش بی نتیجه ماند و محمد رضا سعیدی معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد کیش در گفتگوی تلفنی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیمای مرکز کیش گفت: مصاحبه تلفنی انجام نمی دهم و از حاضر شدن جلوی دوربین خبر هم شانه خالی کرد.
سعیدی هیچگاه در هیچ مصاحبه تلفنی و تصویری شرکت نمی کند حتی در برنامه های خبری صدا و سیما نیز داخل استودیو حاضر نمی شود.
دلیل این امتناع هم تامل برانگیز است !!!
تمام گفتگو ها با مسئولان کیش منوط به دریافت مجوز از روابط عمومی سازمان منطقه آزاد کیش است و گاهی برای یک مصاحبه چند دقیقه ای هفته ها کار هماهنگی طول می کشد و تقریباً نیمی از آنها هم موفقیت آمیز نیست.
